Olgu Arşivi

Menkes Hastalığı

OLGU ÖZETİ

  • Hasta

    0, Yaş kadın
  • Tanı

    - T2A aksiyel görüntülerde, bilateral temporal, parietal ve oksipital loblarda en belirgin temporo-polar olmak üzere rarefaksiyon alanları içeren T2 hiperintens lezyonlar izleniyor. - DAG’de lezyonlarda kısıtlanmış difüzyon izlenmemektedir.- SWI’da peridentat mikrohemoraji odağı izleniyor.- TOF MRA’da intrakranial ve ekstrakranial arterial yapılarda yaygın tortiyozite ve elongasyon izleniyor.- MR spektroskopide; yüksek genlikli laktat piki ve hafif kolin artışı izleniyor.
  • Yazar

    DR. ŞAFAK PARLAK, DR. RAHŞAN GÖÇMEN
  • Tarih

    02/04/2019

MR BULGULARI

34 haftalık prematüre doğum öyküsü ve nöbeti olan 4 aylık kız hasta.

Beyine yönelik; Aksiyel T2A (a, b, c ) Difüzyon ağırlıklı görüntüleme (DAG) (d) Hassasiyet ağırlıklı görüntüleme (SWI) (e)  Beyin TOF MR anjiografi (f) MR spektroskopi (csi, TE:135 ms) (g)

TARTIŞMA

Menkes Hastalığı

- ATP7A mutasyonu, X'e bağlı resesif

- Bakır transportu bozukluğu

- Klasik formda ağır nörolojik bulgular ve genellikle ilk yıllarda fatal seyir
- Hızlı nörodejenerasyon

- Büyüme ve gelişme geriliği, hipotermi, cutis laxa ve seyrek ve kinky saç görünümü

- Yaşamın ilk aylarında ilaca dirençli epileps

- Plazmada azalmış miktarda bakır ve seruloplazmin ölçümü ile tanı konur. Hastamızın plazma bakır değeri 1,80 µmol/L (referans değerler  3,14-11 µmol/L) ve seruloplazmin değeri 2,99 mg/dl (referans değerler 22-58 mg/dl) idi.

- Mutasyon için moleküler genetik test yapılmaktadır. 

- Saç mikroskopik incelemesinde trikoreksis nodoza (a, beyaz ok, referans 3) pili torti (b, hastamız) görülebilir. Hastamıza ait makroskopik saç görünümü ise aşağıdadır (c).




Nörogörüntüleme bulguları:

- Serebral ve serebellar atrofi

- Difüz beyaz cevher lezyonları, bazen beyaz cevher kistleri (en sık temporal pollerde)

- Beyaz cevher lezyonları difüzyon kısıtlılığı göstermez.

- Hızlı atrofi nedeniyle subdural kanama

- İntrakranial damarlarda tortiyozite

- İnmeye yatkınlık

- MR spektroskopide laktat piki


Canavan Hastalığı

- Otozomal resesif geçişli, ölümcül lökodistrofi

- Aspartoaçilaz eksikliğine bağlı, beyaz cevherin progresif spongiform dejenerasyonu

- Beyin, BOS, plazma ve idrarda N-asetil aspartat (NAA) artışı

- Ağır hipotoni ve makrosefali 

Nörogörüntüleme:

Megalensefali

- Özellikle subkortikal beyaz cevherde yaygın T2 hiperintensitesi

- Talamus ve globus pallidus tutulumu, putumende görece korunma

- Serebellar dentat nukleus tutulumu

- DAG’de parlak sinyal ve ADC haritasında normal veya düşük sinyal

- MR spektroskopide tipik NAA artışı


Konjenital CMV Enfeksiyonu

- TORCH grubu fetal intrauterin enfeksiyonlar içerisinde en sık görüleni

- Sarılık, hepatomegali, splenomegali, mental retardasyon, sensorinöral işitme kaybı, koryoretinits, peteşi, nöbetler, mikrosefali görülebilir. 

Nörogörüntüleme:

- Mikrosefali/atrofi

- Periventriküler kalsifikasyon

- Migrasyon anomalileri (agiri, pakigiri, fokal kortikal displazi, şizensefali)

- Temporal loblarda belirgin olan beyaz cevher anormallikleri

- Temporal pol kistleri

- Ventrikülomegali

- Serebral atrofi, serebellar hipoplazi


Subkortikal Kistlerle Giden Megalensefalik Lökoensefalopati (Van der Knaap Hastalığı)

- Otozomal resesif lökodistrofi (MLC1 mutasyonu)

- Geç başlangıçlı nörolojik bulgular (ataksi, spastisite, epilepsi)

 Nörogörüntüleme:

- Megalensefali

- Erken dönemde beyaz cevherde diffüz, bilateral ve simetrik lökodistrofi

- Subkortikal beyaz cevher tutulumu

- Şiş görünümde giruslar

- Bilateral anterior temporal subkortikal kistler

- Santral beyaz cevher ve korpus kallozum genelde korunur.

Megalensefali Olmadan Kistik Lökoensefalopati

- Otozomal resesif, RNAseT2 gen mutasyonu

- Erken çocuklukta psikomotor gerilik ve spastisite ile prezente olur. Nöbet, işitme kaybı, nistagmus, distoni görülebilir.

- Muayenede normosefali ya da mikrosefali izlenebilir. 

Nörogörüntüleme:

- Bilateral anterior temporal loblarda subkortikal kistler

- Geniş multifokal beyaz cevher hiperintensiteleri

- Perikistik alanlarda anormal myelinasyon

- Periventriküler bölgelerde simetrik lezyonlar

KAYNAKLAR

1) Manara R, D’Agata L, Rocco MC, et al. Neuroimaging changes in Menkes disease, part 1. AJNR Am J Neuroradiol 2017;38:1850–7.

2) Manara R., Rocco M.C et al. Neuroimaging changes in menkes disease, part 2. American Journal of Neuroradiology 2017;38:1858-1865.

3) Bahi-Buisson N et al. (2006) Epilepsy in Menkes disease: analysis of clinical stages. Epilepsia 47(2):380-386

4) Brismar J, Brismar G, Gascon G, et al. Canavan disease: CT and MR imaging of the brain. AJNR Am J Neuroradiol 1990;11:805–10 pmid:2114773

5) Fink KR, Thapa MM, Ishak GE, et al. Neuroimaging of pediatric central nervous system cytomegalovirus infection. Radiographics. 2010;30:1779–1796

6) van der Knaap MS, Barth PG, Stroink H, van Nieuwenhuizen O, Arts WF, Hoogenraad F, et al. Leukoencephalopathy with swelling and a discrepantly mild clinical course in eight children. Ann Neurol 1995;37:324-34

7) Henneke M, Diekmann S, Ohlenbusch A, et al. RNASET2-deficient cystic leukoencephalopathy resembles congenital cytomegalovirus brain infection. Nat Genet. 2009 Jul;41(7):773–775. PubMed PMID: 19525954

MR GÖRÜNTÜLERİ