Nöbet şikayeti ile çekilen dış merkez BT’sinde intrakraniyel kitle olarak değerlendirilen 30 yaşında kadın hasta.
Epileptojenik Beyin Lezyonları
Gri cevher heterotopisi
Kortikal formasyon patolojilerinin bir alt grubudur.
Gri madde heterotopileri, germinal matriksden kortekse uzanan nöronal göçün kesintiye uğraması ile karakterize olup "anormal lokalizasyonlarda normal nöronlar" ile sonuçlanan ve görece olarak sık rastlanan bir hastalık grubudur.
Epidemiyoloji: Heterojen olmakla beraber bazı tipleri X’e bağlı katılım göstermektedir.
Makroskopik olarak; Nodüler ve Diffüz heterotopi olarak ikiye ayrılır;
1. Nodüler
a. Subependimal
b. Subkortikal
2.Diffüz heterotopi
a. Bant heterotopi (çift korteks heterotopisi ve X'e bağlı lizensefali olarak da bilinir)
b. Lizensefali (tip 1 ve tip 2)
c. Laminar heterotopi
Hastalar en sık olarak yaşamın ikinci on yılında parsiyel nöbetler ile karşımıza çıkar.
Gri cevher heterotopileri, konjenital merkezi sinir sisitemi anomalisi olan hastalarda daha sık görülür ve bu anomaliler semptomatolojiyi de etkiler.
İlişkili anomaliler;
- Korpus kallozum agenezisi
- Pakigiri
- Şizensefali
- Polimikrogri
- Chiari II malformasyonu
Subkortikal heterotopiler, komşu korteks ve ventriküle kadar uzanabilmekte olup;
- Heminsfer hacminde azalma
- Ventrikül biçiminde bozulma
- Azalmış ve anormal beyaz cevher
- Sığlaşmış sulkus ve incelmiş korteks
- Distorsiyone bazal ganglion radyolojik olarak saptanabilir.
BT
Gri cevher heterotopisi, komşu beyaz cevhere göre eser düzeyde dansite farklılığı göstermektedir bu nedenle ancak yeterince büyükse görüntülenebilir.
MRG
- Heterotopik doku tüm sekanslarda gri cevher ile eş intensiteye sahiptir.
- Eşlik edebilecek anomaliler göz önüne alınarak ikincil lezyonlar açısından tüm beyin dikkatlice değerlendirilmelidir.
- Kontrast tutulumunun olmaması, çevre parankimde ödem ve kalsifikasyon izlenmemesi ayırıcı tanıda önemlidir.
Ganglioglioma
Çocuk ve genç erişkinde, sıklıkla temporal lobda izlenir.
BT
%35-50 kalsifikasyon izlenir. Komşu kalvaryumda yeniden şekillenme izlenebilir.
MRG
T1AG’de hipo veya izointens, T2A’ de hiperintens.
Olguların %30- 50’sinin kistik bileşeni vardır, kortikal tabanlıdır, nodüler-halkasal değişken boyanma izlenebilir.
Tüberoskleroz
Nörokutanöz bir sendromdur.
Tüberoskleroz kompleksi başlıca zeka geriliği, epilepsi ve adenoma sebaseum üçlüsü ile belirgin olmakla birlikte bu üçlü hastaların ancak üçte birinde saptanmaktadır.
Kortikal/subkortikal tüberler Frontal lobda sık , T2 hiper, T1 hipointens izlenirler, %10 boyanırlar, 2 yaşından sonra kalsifiye olurlar
Subependimal hamartomlar T1AG hiper, T2AG izo-hiper , değişken sinyal, kontrastlanma değişken, sıklıkla
İzlenen kalsifikasyon erken çocuklukda saptanmaz
Beyaz cevher lezyonlarıT2A/FLAIR hiperintens lineer çizgilenmeler
Subependimal Dev Hücreli AstrositomForamen Monro düzeyinde heterojen sinyal, yoğun boyanma, boyut artışı izlenir.
Hemimegalensefali
Serebral heminsferin bir kısmının yada tamamının hamartamatöz büyümesi
MRG
Etkilenen heminsferde ve ventrikülde boyut artışı (frontal hornda anterior ve superiora yönelim)
Korteks normal /lisensefalik/ polimikrogirik olabilir
Kalınlaşmış kalvaryum
Posterior falksın kontralateral deplasmanı
Beyaz cevher kalsifikasyonu
Disembiryoplastik Nöroektodermal Tümör (DNET)
Temporal lobda sık , ilk nöbet sıklıkla 20 yaş altında
BT
Kalsifikasyon olguların %30’unda izlenir, komşu kalvaryumda yeniden şekillenme izlenebilir
MRG
Nadiren çevresel vazojenik ödemi olan kortikal iyi sınırlı kitle
T2AG’de köpüksü hiperintensite
FLAIR’ de hiperintens kenar +
%20-30 olguda boyanma izlenebilir
1) Barkovich AJ, Kuzniecky RI. Gray matter heterotopia. Neurology. 2000;55 (11): 1603-8. Fundamentals of Skeletal Radiology, second edition by Clyde A. Helms W. B. Saunders company 1995
2) Shin JH, Lee HK, Khang SK, Kim DW, Jeong AK, Ahn KJ, Choi CG, Suh DC: Neuronal tumors of the central nervous system: radiologic findings and pathologic correlation. Radiographics 22: 1177-1189, 2002.
3) Schramm J, Kristof R: Glioneuronal tumors. Tonn JC, Westphal M, Rutka JT, Grossman SA (eds) Neuro-Oncology of CNS Tumors, Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 2006: 169-178
4) Umeoka S, Koyama T, Miki Y et-al. Pictorial review of tuberous sclerosis in various organs. Radiographics. 28 (7): e32
5) https://radiopaedia.org
6) http://www.radiologyassistant.nl
