Olgu Arşivi

Bas agrisi ve burun akintisi yakinmasi olan 58 yasinda erkek hasta

Paranazal sinüslerde fungal sinüzitler bakteriyel ve viral enfeksiyonlara göre daha nadirdir. Fungal sinüzitler 4 ana grupta
değerlendirilir:

Allerkik fungal sinüzit, miçetoma, kronik invaziv sinüzit ve akut invaziv sinüzittir. En sık görülen gormu allerjik gundal sinüzittir.
Tanılandırmada ve ayırıcı tanıda paranazal sinüslere yönelik bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) önemli rol
oynar.

Sinonazal kavitedeki benign fungal giflerin kolonizasyonu olan miçetoma, lokal mikroçevre içinde değişikliklere yanıt olarak gelişir.
Radyoterapi veya cerrahi sonrası ortaya çıkabilir. Miçetomlu hastaların bazılarında kronik sinüzit yakınmaları olabilir. Bazıları da
asemptomatiktir. Miçetomaların bir alt tipi aktinomiçesler tarafından oluşur ve aktinomiçetoma adını alır. Diğerleri gerçek mantarlar
tarafından oluşturulur. Bunlar curvularia lunata, Pseudallescheria boydii yanı sıra Aspergillus, Gusarium ve Bipolarisin türleridir.
Mietomalar en sık maksiller sinüslerde görülür. İnvaziv aspergilloma daha çok immun suprese bireylerde görülürken miçetoma immun sistemi
sağlıklı olan bireylerde ortaya çıkar. Hastalarda IgA, IgM, IgG düzeylerinin normal olması ayrımında yardımcıdır. Miçetomalar tropikal
iklim kuşağında daha sık görülmekle beraber sıcak bölgelerde de karşımıza çıkar.

En yaygın semptomlar; burun tıkanıklığı, rinore, fasiyal deformite ve diplopidir.

Tanıda gundan kültür altın standarttır. Ancak sağlıklı bireylerde de nazal sekresyon kültüründe fungusun pozitif olabilmesi nedeniyle rolü
sınırlıdır. Bu nedenle tanı ve ayırıcı tanıda radyolojik görüntüleme oldukça yararlıdır. Miçetomalar klinik ve radyolojik olarak solid
kitle gibi opasifikasyonu, ekspansiyon ve dehiperdens materyaldir. Yumuşak doku penceresinde mukoazanın oluşturduğu hipointens rim ile
çevrili yüksek dansiteli materyal ile opasifikasyon, sinüs kemik duvarlarda yeniden yapımın eşkik ettiği ekspansiyon ve kemik erozyonu
izlenebilir. Bazen olgumuzdaki gibi özellikle santralde yoğunlaşan noktasal kalsifikasyonlar görülür. Kontrastlı incelemelerde periferal
mukozada kontrastlanmaya karşın santral içerikte dansite farklılığı görülmemesi kitleden ayrımda önemlidir. Miçetomalar sinonazal
polipozise eşkik edebilir ve çok sayıda sinüste görülebilir.

MR inceleme özellikle kitle ile ayrımda önemlidir. MR incelemede fungus topu T1A görüntülerde protein içeriğine bağlı orta ya da düşük
sinyal T2A görüntülerde gungal konsantrasyon ve metal tuzlarına bağlı hipointens izlenir. T1A veT2A görüntülerde belirgin hipointens
olduğunda (sinyalsiz sinüs) sinüs içi havanın da hipointens olması nedeni ile ayrımlanmayabilir ve gözden kaçabilir. IV Paramanyetik ajan
sonrası MRG'de enflame mukozada periferik kontrastlanma eşlik eder.

Ayırıcı tanıda: sinonazal polipozis, antrokoanal polip, mukosel, etesionörblastom ve özellikle BT'De noktasal kalsifikasyonlar nedeni ile
ektrakraniyal meningiom düşünülmelidir. Sinonazal polipozis: simetrik tutulumu nazal kavite ve tüm sinüslerde BT'de miçetoma gibi hiperdens
değil yumuşak doku dansitesinde olması, antrokoanal polip antrumandan nazal akviteye ve nazofarinkse uzanan düşük dansiteli soliter lezyon
olarak izlenmesi mukosel tek sinüste BT'de düşük dansiteli MRG'de T2A'a yüksek sinyalde olması, entesionöroblastom agresif karakterde
diffüz kontrast tutan ve kemik destrüksiyonu oluşturan kitle şeklinde görülmesi ve memnigiom da IV paramanyetik ajan sonrası iyi derecede
kontrast tutması ile dışlanır.

Miçetoma tedavisinde, topikal ve sistemik antifungal ajanlar topikal streroid kullanımı ve tuzlu su ile yıkama gibi uygulamaların yanı sıra
preoperatif olarak steroid tedavaisi ve sonrasında endoskopik sinüs cerrahisi yöntemi ile cerrahi debridman yapılır.

1) Çevik B., Tutar NU., Musapaşaoğlu H., Akkuzu G., Trahan NÇ., Çoşkun M. Fungal sinüzitki bir olgda bilgisayarlı tomografi bulguları.
Kulak Burun Boğaz ve Baş boyun cerrahisi derghisi. 2006-5(1):44-47

2) Palacios E., Jones W., Alvernia J. Sinonasal mycetoma Ear Nose & Throat Journal Nov.2008 Nov:87(11):606-8

3) Harnberger HR. Nose and Sinuses. In Diagnostic Imaging Head and Neck First Edition. Amirsys Altona. 2004: (II-2-2) - (II-2-98)