Olgu Arşivi

3 aydır yemekle ilişkisiz karın ağrısı, 10 kg kaybı gibi şikayetlerle başvuran hastaya yapılan dinamik kontrastlı abdomen MRG incelemesinde bulgular aşağıdaki gibidir.

Otoimmün pankreatit primer olarak pankreası tutan immün aracılı bir kronik pankreatit tipidir. Kronik pankreatitten ayrımı otoimmün tipi steroid tedavisine hem morfolojik bulguları, hem de fonksiyonu yanıt verdiğinden oldukça önemlidir.

İki histolojik tipi olup birinci tipte IgG4 yüksekliği eşlik eder ve ekstrapankreatik organ tutulumu sıktır. İkinci tipte IgG4 artışı eşlik etmez ve ekstrapankreatik organ tutulumu yoktur.

Görüntüleme olarak çevresinde halo bulunan diffüz veya fokal pankreas büyümesi ile karşımıza çıkarlar. Vasküler tutulum, kalsifikasyon veya psödokistler eşlik etmez.Ana pankreatik kanalda belirgin genişleme beklenmez. Lokalizasyon olarak diffüz, fokal veya multifokal olabilir.

Diffüz formunda sosis benzeri pankreas büyümesi görülmekte olup pankreatik lobülasyonlarda düzleşme görülür.

BT’de kapsül etrafında hipodens halo veya kapsül görülür. Çevresinde benzer şekilde halo veya kapsül bulunan lenf nodları da görülebilir.

MRG’de pankreas T1 sinyali azalıp T2 sinyali artar.

Difüzyon kısıtlaması beklenen bir bulgu olmakla beraber spesifik değildir. Kontrastlı görüntülerde arteryel fazda pankreasta beklenenden az, geç faza doğru artan kontrastlanma görülür.

Görüntüleme ile IgG4 ilişkili hastalığın komponenti olan otoimmün pankreatitte en sık böbreklerde olmak üzere ekstrapankreatik organ tutulumları da görülebilir.

Ayırıcı tanıda akut ödematöz pankreatit, kronik pankreatit ve pankreas kanseri en sık akla gelmekte olup fokal formunda kanserden ayırımı güçtür. Kanserde proksimalde kalan safra yolunda dilatasyon, distalde kalan parankimde atrofi beklenir. Akut pankreatitte retroperitoneal ödem ve sıvı birikimleri, kronik pankreatitte atrofik parankim, kanal dilatasyonu, kalsifikasyonlar ayırımda yardımcı bulgulardır.

1) Agrawal S et al: Distinguishing autoimmune pancreatitis from pancreaticobiliary cancers: current strategy. Ann Surg. 255(2):248-58, 2012

2) Sahani, D. V., Kalva, S. P., Farrell, J., Maher, M. M., Saini, S., Mueller, P. R., ... & Simeone, J. F. (2004). Autoimmune pancreatitis: imaging features. Radiology, 233(2), 345-352.

3) Muhi A et al: Mass-forming autoimmune pancreatitis and pancreatic carcinoma: differential diagnosis on the basis of computed tomography and magnetic resonance cholangiopancreatography, and diffusion-weighted imaging findings. J Magn Reson Imaging. 35(4):827-36, 2012